Καλησπέρα σας και πάλι,

Επειδή για κάποιον άγνωστο λόγο δεν μου επιτρέπεται από το blog να κάνω ανάρτηση κάτω από σχόλιο, θα σας απαντήσω εδώ.

1η ερώτηση:  Και ναι...η στήλη κοινώς έπεσε, αλλά αναδεύτηκε τόσο έντονα που προφανώς χάθηκαν τα πάντα και δεν εμφανίστηκε ξανά κανένα αποτέλεσμα. Έτσι άλλαξα το νερό, που περιείχε μέσα και τον χυμό πορτοκαλιού και έβαλα νερό βρύσης.
Το νερό βρύσης σίγουρα περιέχει διαφορετικούς μικροοργανισμούς, διαφορετική αλατότητα, καθώς και αναλογία ιχνοστοιχείων.

2η ερώτηση: Η στήλη πιστεύω πως κοκκίνισε για έναν από τους δύο παρακάτω τρόπους
α) Λόγω του ότι επικρατούν ανοξικές συνθήκες μπορεί τα πορφυρά θειοβακτήρια να πήραν τη θέση των κυανοβακτηρίων.
β) Μπορεί να αναπτύχθηκαν <<Sheathed bacteria>>, τα οποία είναι μικροαερόφιλα, εμφανίζονται στη στήλη Winogradsky. Μπορεί να βρίσκεται είτε σε φυσικό είτε σε νερό βρύσης. Εμφανίζουν περίβλημα το οποίο παίρνει κόκκινο-καφέ-κίτρινο χρώμα και δημιουργούν αποικίες.

Καλησπέρα,
η στήλη μου "άρχισε να υπάρχει " στις 17/10/2014 στις όχθες του ποταμού Λούρου. Στη λάσπη προστέθηκε ένα ολόκληρο αβγό με το τσόφλι (καθόλου ευχάριστη διαδικασία) και κομμάτια εφημερίδας, ενώ από επάνω πρόσθεσα νερό από το ποτάμι. Δεν κατάφερα να βρω πολύ λάσπη, οπότε γέμισα μόνο το μισό μπουκάλι μετά κόπων και βασάνων. 

Στο σπίτι τύλιξα το μπουκάλι με κόκκινη ζελατίνη για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες τις φωτοσύνθεσης και κάθε βράδυ άφηνα μια λάμπα δίπλα στη στήλη για περίπου 8 ώρες.

 Εδώ φαίνεται η στήλη στις 20/10/2014 (αριστερά), στις 24/11/2014 (μέση) και στις 15/1/2015 (δεξιά)

Νόμιζα ότι πήγαινε καλά μέχρι που είδα τις στήλες των άλλων. Δεν είναι δίκαιο γιατί κάποιοι τις είχαν στο σκοτάδι. Δεν ξέρω που μπορεί να οφείλεται αυτό!

Πάντως, μπορώ να πω ότι σε ένα μήνα αναπτύχθηκε αρκετά, όμως μετά τα Χριστούγεννα το νερό ξεθόλωσε και εμφανίστηκαν κάποια κόκκινα σημεία που πιστεύω ότι είναι θειοβακτήρια. Στο κάτω μέρος έχει εμφανιστεί μια μεγάλη μαύρη ζώνη, η οποία θεωρώ ότι κατοικείται από βακτήρια που κάνουν ζύμωση, δεν τους αρέσει το οξυγόνο και λατρεύουν το θείο! Επίσης, κάθε τόσο βγαίνουν αέρια από τη λάσπη και νομίζω ότι αν την ανοίξω θα εκραγεί!

Προς το παρόν αυτά, θα σας ενημερώσω ξανά αν υπάρξει κάποια αξιοσημείωτη αλλαγή.

Χαίρετε!
Κατ' αρχάς, θα ήθελα να δώσω λίγες πληροφορίες για την έναρξη αυτού του εγχειρήματος, της δικής μου στήλης Winogradsky, δηλαδή.

Για τη δημιουργία της στήλης χρησιμοποιήθηκε νερό και λάσπη από τον ποταμό Λούρο όταν και επισκεφτήκαμε το μέρος για δειγματοληψία στις 14 Οκτώβρη 2014. Τότε έχουμε λοιπόν τον λεγόμενο «χρόνο μηδέν» για το πείραμα της ανάπτυξης των μικροοργανισμών στο εν λόγω μικρο-οικοσύστημα. Πέραν της λάσπης από την όχθη του ποταμού χρησιμοποιήθηκαν και κάποια μέσα εμπλουτισμού που ευνοούν την ανάπτυξη των μικροοργανισμών και προσφέρουν τα απαραίτητα θρεπτικά, αναλόγως και με το φυσικό ενδιαίτημα, τον ποταμό. Έτσι, πήραμε χαρτάκια εφημερίδας και ένα αβγό, τα οποία και αναμίχθηκαν με την ποσότητα λάσπης που χρησιμοποιήθηκε, ως πηγές άνθρακα και θείου. Να σημειωθεί εδώ ότι η συνολική ποσότητας της λάσπης που τοποθετήθηκε στο μπουκάλι ήταν αυτού του μίγματος, δεν χρησιμοποιήσαμε δηλαδή καθαρή λάσπη από την όχθη για τα ανώτερα στρώματα του ιζήματος του μπουκαλιού.

Κατά τα άλλα, η στήλη τοποθετήθηκε δίπλα σε ένα παράθυρο, επιτρέποντας έτσι την άμεση επαφή των μικροοργανισμών που αναπτύσσονται σ΄ αυτήν με την  ηλιακή ακτινοβολία (όσο είναι αυτό δυνατό στα Γιάννενα!). Όταν αυτό καθίστατο δύσκολο λόγω της πυκνής συννεφιάς, η χρήση τεχνητού φωτός επικάλυπτε την απουσία του φυσικού.

Ακολουθεί μια πρώτη φωτογραφία η οποία και τραβήχτηκε την πρώτη ημέρα της ζωής της στήλης μου στο σπίτι. Το νερό στο πάνω μέρος του μπουκαλιού εμφανίζεται πολύ θολερό ακόμη. Παρόλα αυτά, μέσα στην επόμενη ημέρα οι μικροοργανισμοί και κάθε άλλη μορφή ύλης καθίζανε στην επιφάνεια προσδίδοντας τη διαύγεια στο νερό.

Η  πρώτη μέρα στο σπίτι!

Την επόμενη ημέρα έγινε προσθήκη μερικών σταγόνων απορρυπαντικού με ph=8. Τέθηκε έτσι σαν στόχος η μελέτη της ανάπτυξης των μικροοργανισμών σε στήλη όπου μεταβλήθηκε το ph. Επιπλέον, θα μπορούσαμε να δούμε αν η ύπαρξη αυτής της ποσότητας του απορρυπαντικού θα έπαιζε κατασταλτικό ρόλο για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών λόγο πιθανής λύσης των κυττάρων τους.

Με το πέρας των ημερών ήταν αναγκαίο να γίνει  δυο- τρεις φορές "αποσυμπίεση" της στήλης λόγω των αερίων που είχαν συσσωρευτεί στο εσωτερικό της. Θα ήταν καλύτερο να μην σχολιαστεί η μυρωδιά που απελευθερώθηκε...

Η αλήθεια είναι πως μετά και τον πρώτο μήνα (ίσως και λίγο παραπάνω), δεν ήταν εμφανής καμία αλλαγή. Περίπου στις αρχές του Δεκέμβρη έκανε την εμφάνισή της μια έντονη μαύρη ζώνη στην επιφάνεια του ιζήματος. Τα πρώτα αυτά σημάδια ήταν αρκετά ενθαρρυντικά και έδιωξαν την σκέψη ότι αυτή η στήλη ίσως είχε νεκρώσει.

Τελικά, το νέο έτος έφερε και την εμφάνιση σε αρκετά σημεία του ιζήματος σκούρων καφέ-κόκκινων μικροοργανισμών οι οποίες προέκυψαν μάλλον από φωτοετερότροφα μη θειικά βακτήρια. Στα κατώτερα στρώματα του ιζήματος, είναι λίγο δύσκολο να διακρίνουμε δια γυμνού οφθαλμού την ανάπτυξη αναερόβιων θειικών βακτηρίων, αλλά τα παραγόμενα αέρια μάλλον υποδεικνύουν την παρουσία τους. 

Η στήλη στο ως τώρα στάδιο ανάπτυξης.

Μαύροι και κόκκινοι μικροοργανισμοί κοντά στην επιφάνεια του ιζήματος.

Αναμένοντας την περαιτέρω εξέλιξη....

Γεια σας κι από εμένα!!!



Λίγες πληροφορίες για τη στήλη μου:

Σε μπουκάλι 1 & 1/2 L τοποθετήθηκε ιλύς από το ποταμό Λούρο ανακατεμένη με 2 ολόκληρα αυγά (17.10.2014). Η υπόθεση που διατύπωσα ήταν αν με τον εμπλουτισμό της στήλης μόνο με αυγό θα μπορέσουμε να δούμε τα αναμενόμενα αποτελέσματα και τις χρωματικές ζώνες που θα περίμενε κανείς κάτω από φυσιολογικές συνθήκες ανάπτυξης. Έτσι το σφραγισμένο μπουκάλι τοποθετήθηκε δίπλα σε παράθυρο με άπλετο φως (κατά τις βροχερές και συννεφιασμένες μέρες, σχεδόν κάθε μέρα δηλαδή ας όψονται τα πανέμορφα Γιάννενα, γινόταν χ΄ρηση τεχνητού φωτός) και αφέθηκε να επιτελέσει το "έργο" του.  Δυστυχώς λόγω τεχνικών προβλημάτων δεν υπάρχει φωτογραφία από την πρώτη ημέρα. Όμως δίπλα φαίνεται η στήλη όπως διαμορφώθηκε την 13η ημέρα (30.10.2014).Το νερό έχει θολώσει και πάνω από την ιλύς έχει δημιουργηθεί μια μαύρη στρώση η οποία με ήπια ανάδευση του μπουκαλιού δεξιά-αριστερά φαίνεται πως είναι ζελατινώδης σε υφή. 

ΑΣ ΜΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ... ΤΙ ΜΕΓΑΛΩΝΕΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ;;;

Στις 9.11.2014 έγινε απόπειρα να ανοίξω τη στήλη για πρώτη φορά καθώς το "φουσκωμένο" καπάκι έδειχνε πως η πίεση των αερίων στο εσωτερικό ήταν πολύ μεγάλη. Περιστρέφοντας το καπάκι άρχισε να αφρίζει σαν κουνημένο αναψυκτικό και να αναβλύζουν συνεχώς νερό και λάσπη. Όλο το εσωτερικό του μπουκαλιού αναμίχθηκε από μόνο του και πηχτός άσπρος αφρός "έτρεχε" για ώρα. Η μυρωδιά ήταν απαίσια. Κάτι μεταξύ σάπιου κρέατος και κλούβιου αυγού εκτεθειμένα στον ήλιο για μέρες. Αφού ηρέμησε,καθάρισα το εξωτερικό του μπουκαλιού συμπλήρωσα με νερό βρύσης όσο χρειαζόταν για να επανέλθει η στάθμη όπου ήταν και την πρώτη φορά και το άφησα σε ήρεμο μέρος με άπλετο φως για να επανέλθει. 

Η εικαστική παρέμβαση από τη λεκάνη ήταν απαραίτητη καθώς το χάος που δημιουργήθηκε κατά το άνοιγμα ήταν αηδιαστικό.

Μετά το άνοιγμα κι αφού πέρασε μία εβδομάδα (16.11.2014) το μπουκάλι παρουσιάζει αυτή την διπλανή εικόνα. Έχει επανέλθει πλήρως στην αρχική του μορφή, αυτή τη φορά όμως το νερό είναι πιο καφέ και η ζελατινώδης μάζα που ανέφερα παραπάνω έχει πιο ανοιχτό χρώμα. Ανάμεσα σε αυτή και το κύριο σώμα της ιλύος εμφανίζονται μαύρες περιοχές που μοιάζουν αρκετά με συσσωματώματα υλικών όπως φυλλαράκια, τσόφλια, νεκρές γαρίδες (μου στοίχισε η απώλεια τους κάναμε καλή παρέα). Πιστεύω πως με την ανακίνηση όταν άνοιξα το μπουκάλι οι διάφορες προσμίξεις που υπήρχαν στη λάσπη βρήκαν τρόπο να βγουν στην επιφάνεια.                                                                                  Στα Γιάννενα έπιασαν για τα καλά τα κρύα οπότε τη στήλη πλέον την έχω τοποθετήσει δίπλα στο καλοριφέρ και κάνω χρήση τεχνητού φωτός 8 ώρες την ημέρα. Ελπίζω τα βακτηριάκια μου να αντέξουν το κρύο!!!!!!

Στις 22.12.2014, ένα μήνα σχεδόν μετά την τελευταία παρατήρηση τα πράγματα άλλαξαν αρκετά. Το νερό έγινε πολύ σκούρο και ενώ η ιλύς στο υπόλοιπο δεν άλλαξε καθόλου η ζελατινώδης ζώνωση έγινε πιο στέρεη και μαύρισε σε πολλά σημεία. Κάτω από αυτή η ιλύς ξεκίνησε να "διαβρώνεται" και να εμφανίζει αχνές διαβαθμίσεις του γκρι-σκούρου γκρι.

Σε ένα γενικό πλάνο βλέπουμε πως έχει αλλάξει αρκετά στο χρώμα, γίνεται όλο και πιο σκούρα η στήλη. Στο πάνω μέρος του μπουκαλιού έχει στεγνώσει αφρός (ίσως;) και έχει δημιουργηθεί αυτός ο χρωματισμός στο μπουκάλι. Το νερό είναι θολό και σκούρο, η ζώνωση έντονα εμφανής και σε όλο το μήκος του μπουκαλιού έχει αρχίσει το χρώμα να γίνεται σκούρο γκρι προς μαύρο. Στο συμπαγές στρώμα ιλύος δεν έχει παρατηρηθεί καμία εμφάνιση κάποιας ομάδας βακτηρίων. Ενώ με μία πρώτη ματιά και χωρίς να εμβαθύνουμε είναι ξεκάθαρο πως δεν υπάρχουν κυανοβακτήρια, πράσινα θειοβακτήρια, πορφυρά θειοβακτήρια ή οποιουδήποτε άλλου χρώματος γνώστη αποικία μικροοργανισμού. Είχα την ελπίδα πως στην κορυφή σχηματιζόταν βιοφίλμ όμως πλέον αποδείχτηκε πως ήταν ξεραμένη ιλύς.

   

Γυρίζοντας από τις διακοπές των Χριστουγέννων (04.01.2015-ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ!!!) με περίμενε μία άσχημη, κατ' εμέ, έκπληξη... Το νερό είχε ξεθολώσει, η μαύρη ζώνωση είχε αφομοιωθεί σε μεγάλο βαθμό από την υπόλοιπη λάσπη και η ιλύς είχε γίνει πάλι πιο ανοιχτόχρωμη. Εδώ να σημειωθεί πως στο διάστημα των διακοπών η στήλη δεν βρισκόταν στο σκοτάδι και το κρύο. Την είχα αφήσει για φύλαξη σε συμφοιτήτριά μου η οποία ακολούθησε το πρόγραμμα που είχα εφαρμόσει για τις ώρες έκθεσης στο φως.                                                                                                 Βέβαια υπήρξε και ένα θετικό σημάδι. Στη βάση του μπουκαλιού άρχισαν να εμφανίζονται μαύρες περιοχές, ίσως από θειικό-αναγωγικά βακτήρια;;;                      Συνεχίζω την εφαρμογή τεχνητού φωτός 8 ώρες την ημέρα και περιμένω να αδω αλλαγές!!!

Στις 17.01.2015, τρεις μήνες ακριβώς από την κατασκευή της αποφάσισα να κάνω και δεύτερο άνοιγμα του μπουκαλιού, αφού για ακόμα μία φορά το καπάκι ήταν έτοιμο να εκραγεί από μόνο του σαν σαμπάνια. Πήρα λοιπόν γαντάκια (δεν την πατάω όπως την πρώτη φορά), λεκάνη (για ευνόητους λόγους) και μανταλάκι για τη μύτη και με την ελπίδα να μην μου κάνουν έξωση λόγω μυρωδιάς από την πολυκατοικία άνοιξα τη στήλη μου!!!

Η μυρωδιά τελικά ήταν πιο ανεκτή, το νερό που ανέβλυσε λιγότερο και ο αφρός πιο πηχτός και ανοιχτόχρωμος από την προηγούμενη φορά. Στις δύο πάνω φωτογραφίες φαίνεται πως είχε εξισορροπηθεί το περιεχόμενο περίπου μια ώρα μετά το άνοιγμα. Η μαύρη ζώνη που φαίνεται είναι αυτή που σας επισήμανα στις προηγούμενες εικόνες,η οποία έχει παρασυρθεί προς τα επάνω από τα αφρώδη εκκρίματα. Για άλλη μία φορά την άφησα να ηρεμήσει μόνη της και έπειτα πρόσθεσα όσο νερό ήταν αναγκαίο από τη βρύση. 

Αυτή είναι η εικόνα που παρουσιάζει η στήλη μου σήμερα, 19.01.2015. Έχει επέλθει ηρεμία από το άνοιγμα και πλέον φαίνεται καθαρά στον πάτο ο σχηματισμός μιας μαύρης ζώνης. Η ζώνη στο πάνω μέρος της ιλύος όλο και μικραίνει ενώ το νερό έχει αποκτήσει ένα σκούρο καφέ χρώμα. 

Δεν έχει εντυπωσιακούς χρωματισμούς όπως αυτές των συναδέλφων μου όμως αργά και σταθερά αναπτύσσεται κι αυτή.

Τριών μηνών είναι μόνο, μεγαλώνοντας θα μάθει!!! 

Και τελικά, με το πέρασμα ακόμη μιας εβδομάδας.... αρχίσαμε να κοκκινίζουμε.

                                                           

ΧΡΩΜΑΤΑ ΠΑΝΤΟΥ!!!

Γεια σας και από εμένα! Λοιπόν, λίγα λόγια για την κατασκευή της στήλης. Για υλικά χρησιμοποιήσαμε ένα μπουκάλι, αυγά, εφημερίδα και νερό από τον ποταμό Λούρο. Η στήλη τοποθετήθηκε για 1 μήνα σε σκοτεινό μέρος και έπειτα μεταφέρθηκε σε συνεχόμενη παροχή τεχνητού φωτός, εντός δωματίου.

Φωτό 1: Ημέρα 3^η

Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στο σκοτάδι εμφανίστηκε θολερότητα στο νερό και το ίζημα άρχισε να σκουραίνει. Επίσης η στήλη ανοίχθηκε και αφαιρέθηκε νερό, γιατί  λόγω παραγωγής αερίων είχε φουσκώσει και κυριολεκτικά ήταν έτοιμη να σκάσει. Χαρακτηριστική και έντονη ήταν η μυρωδιά σαν κλούβιο αυγό.

Φωτό 2: Ημέρα 20^η 

Και κάπως έτσι αρχίσαμε να πρασινίζουμε σχέδον αμέσως μετά την μετακίνηση από το σκοτάδι στο φως. Στο ίζημα εμφανίστηκαν πράσινα θειοβακτήρια και το νερό άρχισε και αυτό να γίνεται πράσινο, υποδηλώνοντας την ύπαρξη κυανοβακτηρίων.

Φωτό 3-4: Ημέρα 39^η

Και ξαφνικά από πράσινο το νερό άρχισε να γίνεται πορτοκαλί!!! Στη λάσπη δειλά δειλά έκαναν την εμφάνισή τους και τα πορφυρά θειοβακτήρια.

Φωτό 5: Ημέρα 46^η

              

Κάποιες μέρες αργότερα παρατηρήθηκε στον πάτω του ιζήματος η εμφάνιση σκούρου χρώματος που ίσως να είναι τα θειοαναγωγικά βακτήρια, χωρίς να είμαι και σίγουρη ότι αυτό είναι και σωστό συμπέρασμα. Το νερό συνεχίζει να είναι πορτοκαλο-καφέ και τα πράσινα και πορφυρά θειοβακτήρια συνεχίζουν να αναπτύσσονται ακόμη πιο πολύ.

 

Φωτό 6-7: Ημέρα 59^η

Η ανάπτυξη των βακτηρίων συνεχίστηκε με επιτυχία. Η στήλη ανοίχτηκε ακόμη μία φορά. Η οσμή αυτή τη φορά ήταν σχεδόν ανύπαρκτη. Επίσης υπάρχει μία ένδειξη μωβ??? βακτηρίων πολύ ψηλά στη λάσπη και κοντά στο νερό, άρα πρόκειται για κάποια ομάδα μικροαερόφιλων βακτηρίων, σωστά? Ορίστε και οι τελευταίες 2 φωτογραφίες από τη στήλη. Νομίζω ότι τα έχει πάει καλά πάντως!!! 

 

Φωτό 8-9: Ημέρα 91^η – 92^η 

Στήλη Winogradsky εν δράση.

Η διαδικασία ξεκίνησε στις όχθες του ποταμού Λούρου στις 17/10/14. Για την κατασκευή της στήλης χρειάστηκε ένα μπουκάλι νερό του ½ λίτρου και ιλύς από τις όχθες του  ποταμού Λούρου. Το μπουκάλι χωρίστηκε σε τρία μέρη. Στο κατώτερο επίπεδο προστέθηκε λάσπη με έναν κρόκο αυγού και κομμάτια εφημερίδας. Από επάνω προστέθηκε λάσπη, χωρίς περαιτέρω προσθήκες και τέλος νερό από τον ποταμό. Το μπουκάλι έπειτα σφραγίστηκε.

Αρχικά αναπτύχθηκε σε εσωτερικό χώρο με θερμοκρασία δωματίου, περίπου στους 20^οC, σε κίτρινο φωτισμό, ο οποίος διαρκούσε 3-6 ώρες την ημέρα.  Η πειραματική υπόθεση που διατυπώθηκε, αφορούσε την προσθήκη ενός κουταλιού του γλυκού, φυσικό χυμό πορτοκάλι. Δυστυχώς, μέσα στις επόμενες ημέρες η στήλη ανακινήθηκε έντονα και δεν υπήρχε κανένα περαιτέρω αποτέλεσμα.     

Έτσι έγινε ακόμα μια προσπάθεια. Αυτή τη φορά η στήλη εμπεριέχει νερό βρύσης και οι συνθήκες είναι οι ίδιες, με τη διαφορά ότι ο φωτισμός είναι λευκός. Στο μπουκάλι επικρατούν ανοξικές συνθήκες. 

Συνεπώς, η νέα πειραματική υπόθεση αφορά τον φωτισμό. Και στις δύο περιπτώσεις, η στήλη έμεινε το ίδιο χρονικό διάστημα, υπό κίτρινο και έπειτα υπό λευκό φωτισμό. Στον λευκό φωτισμό τα αποτελέσματα ήταν τα εξής: 

•       Με το άνοιγμα του μπουκαλιού, η μυρωδιά είναι έντονη και γίνεται αισθητή η μυρωδιά του θείου.
•      Στην επιφάνεια του νερού έχει αναπτυχθεί μεμβράνη με φυσαλίδες, χρώματος καφέ-πράσινο.
•    Στη λάσπη δεν υπάρχουν διαφορές στους χρωματισμούς.

                                         

Οι φωτογραφίες αυτές είναι τραβηγμένες μετά από ένα μήνα περίπου από την αρχή του πειράματος στις οποίες φαίνεται το πράσινο στρώμα για το οποίο έκανα λόγο στην προηγούμενη ανάρτηση μου. Κρίμα που χαθηκε....